از هر دو نفر یک نفر شوره سر دارد. یک نفر از هر پنج نفر دچار ریزش مو می شود. اما بعضی ها آنقدر بدشانس هستند که هر دو عارضه را دارند!!
شوره سر یکی از شایع ترین مشکلات پوستی است که با پوسته پوسته شدن و خارش ملایم پوست سر همراه است. این پوسته ها می افتند و نقطه های سفید رنگی را روی شانه ها، ابروها و مژه ها باقی می گذارند. از طرف دیگر، ریزش مو زمانی اتفاق می افتد که تعداد موهای ریخته در مدت زمان نسبتا طولانی، از موهای رشد کرده بیشتر باشد. به طور معمول روزانه صد عدد مو می ریزد و صد عدد رشد می کند. با این حال از دست رفتن بیش از حد موها در بلند مدت به کم شدن حجم مو منجر می شود. بسیاری از افرادی که شوره سر را تجربه می کنند، ممکن است دچار ریزش مو هم بشوند. اما آیا شوره باعث ریزش مو می شود؟
اعتقاد رایج بر این است که شوره به ندرت می تواند مستقیما سبب ریزش مو شود. با این وجود مکانیزم هایی وجود دارد که این دو را به هم پیوند می دهد. این مکانیزم ها عمدتا به عوامل زمینه ای مشترک بر می گردد. اگر بخواهیم دقیق تر بیان کنیم، برخی از مشکلات پوست و مو، هم سبب ریزش مو می شوند و هم شوره سر را به دنبال دارند.
ارتباط شوره سر و ریزش مو را می توان در حوزه های زیر بررسی کرد:
- آسیب فولیکول های مو به دلیل خاراندن زیاد
- یک عارضه پوستی به نام Pityriasis amiantacea
- آلوپسی آندروژنیک
- مشکلات بالینی که باعث ایجاد هر دو عارضه می شوند
- استرس اکسیداتیو در پوست سر

آسیب فولیکول های مو به دلیل خاراندن زیاد
خارش شدید ناشی از شوره می تواند فرد را وادار به خراش دادن پوست سر کند. در موارد شدید ممکن است برخی از فولیکول ها آسیب ببینند و موها به طور موقت بریزند. با این حال این شرایط دائمی نیست. بنابراین در موارد شدید شوره لازم است پزشک خود را ملاقات کنید تا از عوارض بعدی جلوگیری کنید.
یک عارضه پوستی به نام Pityriasis amiantacea
شوره سر شدید و طولانی مدت می تواند به پوست سر و فولیکول های مو آسیب برساند و باعث ریزش یا نازک شدن موها شود. اگر شوره سر درمان نشود، ممکن است به یک عارضه پوستی به نام Pityriasis Amiantacea منتهی گردد.
Pityriasis Amiantacea معمولاً با فلس های ضخیم روی پوست سر مشخص می شود. این پوسته ها در اطراف ساقه مو پیچیده می شوند و ممکن است چند تار را به هم متصل کنند. آنها نقره ای یا زرد رنگ هستند و جدا کردن آنها از پوست سر و موها می تواند باعث ریزش مو و زخم شدن پوست شود. با این حال، ریزش مو تقریباً همیشه برگشت پذیر است.
علاوه بر این، برخی از مطالعات نشان داده اند که Pityriasis Amiantacea می تواند باعث نازک شدن مو و ریزش آن شود. در واقع ساختار خاص پوست سر و مو باعث می شود که این دو ارتباط نزدیکی با هم داشته باشند. از آنجایی که موها از پوست سر بیرون می آیند، هر چیزی که روی پوست سر تاثیر بگذارد، می تواند به مو نیز آسیب برساند.
Pityriasis Amiantacea ممکن است به دلایل زیر ایجاد شود:
- درماتیت سبورئیک
- پسوریازیس پوست سر
- Tinea capitis (کرم پوست سر)
- درماتیت آتوپیک
- شپش سر
آلوپسی آندروژنیک
آلوپسی آندروژنیک نوع خاصی از ریزش مو است که وابسته به هورمون های مردانه است. این نوع ریزش مو در مردان منجر به طاسی می شود اما در زنان سبب نازک شدن موها شده و به ندرت سبب طاسی می شود. آلوپسی آندروژنیک ارثی است و الگوی ریزش کاملا مشخصی دارد. موها از بالای شقیقه ها می ریزند و خط رویش به تدریج به عقب می رود و شکل M را می سازد. علاوه براین موهای بالای سر نیز شروع به نازک شدن می کنند.
این نوع ریزش مو بسیار رایج است و مطالعات نشان می دهند که شوره سر در افراد مبتلا به آلوپسی آندروژنیک می تواند منجر به تشدید از دست دادن موها شود.
بنابراین اگر سابقه فامیلی ریزش موی ارثی دارید، شوره را جدی بگیرید، چون ممکن است ریزش موی شما را زیاد کند.
مشکلات بالینی که به طور مستقیم عامل شوره و ریزش مو هستد
برخی از مشکلات مرتبط با سلامتی وجود دارند که می توانند هم به شوره سر و هم ریزش مو منتهی شوند.
درماتیت سبوره ای
درماتیت سبوره ای یک طیف از مشکلات پوستی است که خفیف ترین شکل آن شوره سر است. با شدت یافتن این عارضه پوست شخص قرمز و ملتهب شده و پوسته پوست در سایر نقاط پوست ایجاد می شود.
اگرچه درماتیت سبوره ای همیشه با ریزش مو همراه نیست، اما چربی زیاد روی پوست سر که با این نوع درماتیت در ارتباط است، می تواند به رشد نوعی قارچ به نام مالاسزیا منجر شود که التهاباتی را ایجاد می کند که رشد مو در اطراف آن را سخت می کند.
برای دانستن بیشتر درباره درماتیت سبوره ای و ارتباط آن با شوره و قارچ مالاسزیا روی این لینک کلیک کنید.
پسوریازیس پوست سر
پسوریازیس پوست سر یک مشکل شایع است که در آن بخش هایی از پوست، پوسته پوسته می شود. این نوع پسوریازیس می تواند در یک بخش از پوست سر و یا در چند بخش ایجاد شود و در برخی موارد حتی کل پوست سر را نیز درگیر می کند. پسوریازیس پوست سر حتی ممکن است به پشت گردن، پشت و داخل گوش نیز پیشرفت کند.
به طور کلی، پسوریازیس یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم دفاعی بدن، سلول های خود را به اشتباه دشمن تصور کرده و به آنها حمله می کند. پزشکان معتقدند این اشتباه باعث تولید بیش از حد سلول های پوست و تشکیل لکه هایی شبیه فلس روی پوست سر می شود. اگرچه این فلس ها شوره نیستند، اما شبیه شوره هستند و روی همان بخش های درگیر از پوست ایجاد می شوند.
کرم حلقوی
علیرغم آنچه از نام آن به نظر می آید، کرم حلقوی کرم نیست. این عارضه یک عفونت قارچی است که به بافت های مرده در مناطقی مانند مو، ناخن و پوست مرده اطراف مو حمله می کند.
در مرحله بعد، واکنش سیستم ایمنی بدن و همچنین فعالیت باکتریایی، باعث قرمز شدن پوست، التهاب و خارش آن می شود. کرم حلقوی بسیار مسری است. این عارضه ضایعات دایره ای روی پوست ایجاد می کند. به همین دلیل نیز به کرم حلقوی مشهور است. افراد مبتلا به این نوع عفونت قارچی با خارش شدید و پوسته هایی شبیه شوره سر مواجه می شوند. همچنین ممکن است موهای آنها به صورت دسته ای بریزد.
علیرغم آنچه از نام آن به نظر می آید، کرم حلقوی کرم نیست. این عارضه یک عفونت قارچی است که به بافت های مرده در مناطقی مانند مو، ناخن و پوست مرده اطراف مو حمله می کند.
در مرحله بعد، واکنش سیستم ایمنی بدن و همچنین فعالیت باکتریایی، باعث قرمز شدن پوست، التهاب و خارش آن می شود. کرم حلقوی بسیار مسری است. این عارضه ضایعات دایره ای روی پوست ایجاد می کند. به همین دلیل نیز به کرم حلقوی مشهور است. افراد مبتلا به این نوع عفونت قارچی با خارش شدید و پوسته هایی شبیه شوره سر مواجه می شوند. همچنین ممکن است موهای آنها به صورت دسته ای بریزد.
Folliculitis decalvans
Folliculitis decalvans یکی از مشکلات پوستی نادر است که با التهاب فولیکول ها همراه است. فولیکول های ملتهب نمی توانند موهای جدیدی را ایجاد کنند. آنها پس از مدتی موهای خود را از دست می دهند که سبب طاسی موضعی می شود. لکه های قرمز خارش دار و جوش چرکی در اطراف موهای آسیب دیده از دیگر علائم این نوع فولیکولیت محسوب می شوند. فرد مبتلا دچار خارش شدید می شود که ممکن است منجر به شوره شود. این ضایعه از قسمت مرکزی شروع شده و به اطراف گسترش می یابد.
لیکن پلانوپیلاریس
Lichen planopilaris یک عارضه خود ایمنی است که معمولاً زنان جوان را درگیر می کند. این عارضه با درگیر شدن فولیکول های مو باعث از دست رفتن همیشگی مو می شود. در این عارضه خارش، خشکی پوست و پوسته پوسته شدن شایع است و هیچ فولیکولی در مناطق آسیب دیده وجود ندارد. این عارضه می تواند باعث ریزش مو به صورت دسته ای شود.
دمودکس مایت ها
دمودکس مایت ها انگل های میکروسکوپی هستند. آنها مانند قارچ مالاسزیا و بسیاری از میکروب های دیگر جزئی از میکروبیوم طبیعی پوست محسوب می شوند. این مایت ها با هشت پای کوچک روی پوست راه می روند. آنها در فولیکول ها و غدد چربی تولید مثل می کنند. در سال های اخیر مشخص شده است که دمودکس ها نقش موثری در تشدید، و حتی ایجاد عوارض پوستی از جمله ریزش مو و شوره دارند. از این مهمتر نقش آنها در پاتولوژی بسیاری از مشکلات بالینی که شوره و ریزش مو را ایجاد می کنند ثابت شده است. دمودکس مایت ها در ایجاد درماتیت سبوره ای و رشد قارچ های مالاسزیا نقش موثری دارند. با توجه به نقش آنها در ایجاد و تشدید شوره و ریزش مو، خوب است قدری بیشتر مکانیزم های عملکرد آنها را بررسی کنیم.
دمودکس ها چگونه سبب شوره می شوند؟
-
دمودکس مواد التهاب زایی را ترشح می کند. این مواد در مقادیر زیاد سیستم ایمنی را به واکنش وامی دارد. آبشاری از واکنش های التهابی را به راه می اندازد که نتیجه آن التهاب و خارش پوست است. وقتی دمودکس ها کم هستند، این مواد التهاب زا قابل اغماض هستند و مشکل خاصی را ایجاد نمی کنند. با این حال وقتی دمودکس ها بیش از حد زیاد می شوند، مقداری قابل توجهی از ترکیبات التهاب زا را آزاد می کنند. این ترکیبات خارش شدیدی ایجاد کرده و میزبان را وادار به خاراندن پوست می کند. این خاراندن به شوره منجر می شود.
از طرف دیگر دمودکس ها با پنجه های کوچک خود پوست را می خراشند. نتایج مخرب این خراش ها به شکل شوره نمایان می شود. وجود این شوره ها، که عمدتا استوانه ای هستند، در پایه مژه های چشم، نشانه مشخص عفونت با دمودکس ها است. پس اگر علاوه بر شوره سر، پلک های شما نیز متورم شده است (برای مثال بلفاریت) و در پایه مژه هایتان شوره دیده می شود، به احتمال قوی دمودکس ها از کنترل خارج شده اند.
بدن دمودکس ها مملو از قارچ ها و باکتری های مضر است. برای مثال قارچ مالاسزیا می تواند نقش موثری در ایجاد و تشدید درماتیت سبوره ای و عفونت های قارچی ایفا کند.
دمودکس مایت ها و ریزش مو
وقتی دمودکس مایت ها زیاد می شوند، تا 25 عدد از آنها در یک فولیکول مو جا می شود. این تعداد بالا به شکل فیزیکی به فولیکول ها آسیب زده، موها را شل می کند و زمینه را برای ریزش مو فراهم می کند.
غذای اصلی دمودکس مایت ها چربی پوست است. درست همان چیزی که از غدد چربی ترشح می شود و برای سلامت پوست و رشد مو لازم است. آنها از ویتامین ها، مینرال ها، هورمون ها و سلول های اپیتلیال هم تغذیه می کنند. وقتی تعداد دمودکس ها کم است مشکل ساز نیستند. اما اگر از 5 عدد در هر سانتیمتر مربع پوست بیشتر شوند، با غارت کردن منابع غذایی پوست موها را ضعیف می کنند. موهای گرسنه توانی برای رشد ندارند. پس به تدریج نازک شده و می افتند.
فراتر از همه این ها، این مایت ها ترکیبات مضری را حمل می کنند. این ترکیبات سبب التهاب و واکنش های اکسیداتیو می شوند. این واکنش ها روی فولیکول ها و پوست سر اثر گذاشته و ریزش مو را تشدید می کند.
همانطور که گفتیم دمودکس در ایجاد درماتیت سبوره ای هم نقش دارد که خود یکی از عوامل زمینه ای ریزش مو است.
تشخیص عوامل ایجاد کننده شوره و ریزش مو
مشکلاتی که به ریزش مو و شوره منجر می شوند، معمولا با معاینات بالینی تشخیص داده می شوند. اما اوضاع در مورد دمودکس مایت فرق می کند. آنها با چشم غیر مسلح دیده نمی شوند و چون زیر پوست پناه می گیرند، پیدا کردن و شمردن دقیق آنها زیر میکروسکوپ بسیار سخت است. شاید به همین دلیل است که نقش آنها در ایجاد شوره و ریزش مو تا کنون ناشناخته باقی مانده است.
با این وجود دمودکس ها، در تعداد بالا، علایمی را ایجاد می کنند. این علائم نشانه ای از فعالیت آنها محسوب می شود. حتما لازم نیست آنها را زیر میکروسکوپ ببینیم، صدای علایم از هر چیزی بلند تر است.
اگر نمی دانید که دمودکس ها مسئول ریزش مو و شوره سر شما هستند یا نه، در این تست 5 دقیقه ای مبتنی بر علائم شرکت کنید. این تست با دقت زیادی تراکم دمودکس ها را بر روی پوست شما تخمین می زند. به هر حال اگر دمودکس های شما زیاد باشد حتما لازم است برای کنترل آنها کاری کنید تا از شر ریزش مو و شوره سر راحت شوید.
چطور دمودکس ها را کنترل کنیم؟
کنترل دمودکس ها نیازمند اقدامات همه جانبه است. بسیاری از عادت های روزانه ما آنها را تقویت می کند. برای مثال مصرف بیش از حد غذاهای چرب و استفاده از لوازم بهداشتی و آرایشی حاوی روغن، غذای زیادی را در اختیار آنها قرار می دهد و به آنها کمک می کند تا به خوبی رشد کنند. از طرف دیگر برخی از عادت های بد، سیستم ایمنی را ضعیف کرده و به دمودکس ها کمک می کند تا کنترل پوست را به دست بگیرند.
برای اطلاعات بیشتر در این زمینه به قسمت عادت های درست و نادرست در این لینک مراجعه کنید.
ما در آنجکس محصولات منحصر به فردی تولید کرده ایم که یک تحول در صنعت مبارزه با دمودکس محسوب می شوند. محصولات ما کاملا طبیعی و گیاهی است و با عوارض خاصی همراه نیست. ما این محصولات را همراه با یک پروتکل همه جانبه ارائه می دهیم تا بتوانید در کوتاه ترین زمان دمودکس ها را کنترل کنید.
بسیاری از محصولات آنجکس، علاوه بر پوست سر در قسمت های دیگر پوست هم قابل استفاده هستند. حتی می توانید از برخی از آنها (مثل SDT و PDT) به شکل رقیق شده روی پلک ها و کانال گوش هم استفاده کنید.
دمودکس ها ممکن است از ملحفه و لوازم شخصی سایر افراد به شما منتقل شوند. می توانید با اسپری کردن مقادیر کمی از PDT روی لوازمی که با پوست و موی شما در تماس مستقیم هستند -مثل شانه، حوله، کلاه، روبالشی و لوازم آرایشگاه و سالن های زیبایی- از انتقال دمودکس به پوست خود جلوگیری کنید.