بلفاریت نوعی التهاب شایع در پلک ها است که بر خلاف شالازیون و گل مژه هر دو پلک را با هم درگیر می کند. این عارضه مکرراً عود کرده و درمان آن چالش برانگیز است. در صورت پیشرفت، این احتمال وجود دارد که مژه ها دچار آسیب شوند، بریزند و یا به شکل نامناسب رشد کنند. اگر چه به طور معمول بینایی فرد به طور دائم تحت تاثیر قرار نمی گیرد، اما عدم رسیدگی به بلفاریت در طولانی مدت ممکن است اختلالات مختلفی را برای چشم ها ایجاد کند.
بلفاریت دو نوع است:
- قدامی
- خلفی
بلفاریت قدامی به التهابی اطلاق میشود که عمدتاً در پوست، مژهها و فولیکولهای مژه متمرکز میشود. در حالی که نوع خلفی خروجی ها و خود غدد میبومین، صفحه تارسال و محل تماس پلک با ملتحمه را درگیر میکند.
مطالعات نشان می دهند که نوعی انگل پوستی به نام دمودکس مایت نقش مهمی در ایجاد و تشدید هر دو نوع بلفاریت دارد. می خواهید در مورد دمودکس مایت ها بیشتر بدانید؟ به این لینک مراجعه کنید.
از علائم بلفاریت چه می دانید؟
نشانه های بلفاریت در هر دو نوع آن بسیار شبیه یکدیگر بوده و شامل موارد زیر هستند:
- خارش
- سوزش
- اشک ریزش
- احساس جسم خارجی
- پلک های چرب
- چشمان خشک
- پلک زدن مکرر
- عدم تحمل لنز و ترس از نور
- خشکی و قرمزی لبه پلک ها
- پوسته پوسته شدن (این حالت بیشتر در گوشه چشم، روی پلک یا روی مژه ها دیده می شود)
بلفاریت قدامی
بلفاریت قدامی قسمت بیرونی، یعنی بخشی که مژه ها از پلک می رویند را تحت تأثیر قرار میدهد. در این نوع بلفاریت فولیکول های مژه و سطح خارجی پلک درگیر می شوند. باکتری ها نقش مهم و شناخته شده ای در این عارضه دارند. آنها ممکن است با تماس دست کثیف، حوله آلوده و یا لنز تماسی به پلک منتقل شوند و یا به وسیله انگل ها دمودکس محل را آلوده کنند. مطالعات نشان می دهند که 30 درصد از افرادی که به طور مزمن از بلفاریت رنج می برند، به انگل های دمودکس آلوده هستند.

دمودکس و بلفاریت قدامی
این انگل ها ریزتر از آن هستند که با چشم غیر مسلح دیده شوند. آنها وقتی پلک های شما را آلوده کنند به این راحتی دست از سرتان بر نمی دارند. دمودکس ها (مخصوصا نوعی از آنها به نام دمودکس فولیکولاروم) به داخل فولیکول های مژه نفوذ می کنند و دور از دسترس شما به رشد و تکثیر ادامه می دهند. بدن دمودکس ها پر از باکتری هایی است که در پاتوژنز بلفاریت نقش دارند. وقتی انگل ها می میرند، این باکتری ها روی پوست شما پخش شده و بلفاریت را تشدید می کنند.
تا زمانی که پلک های شما به انگل های دمودکس آلوده است، آنتی بیوتیک های تجویز شده برای کنترل بلفاریت چندان مؤثر نیستند. ممکن است شما بتوانید با مصرف آنتی بیوتیک و یا شستشوی روزانه پلک ها به طور موقت علائم خود را بهبود دهید، اما برخلاف باکتری ها، دمودکس ها با این روش ها از بین نمی روند. پس آنها دوباره پلک های شما را با همان باکتری ها آلوده می کنند و دوباره روز از نو و روزی از نو!!
بهترین کار در این شرایط این است که فکری برای برطرف کردن این انگل ها بکنید. اسپری های PDT و SDT به شما کمک می کنند تا به طور مؤثری دمودکس ها را روی پلک های خود از بین ببرید. آنها علاوه بر دمودکس ها، باکتری های مؤثر در بلفاریت را نیز از بین می برند و به شما کمک می کنند تا از عود مکرر این عارضه در امان بمانید.
شستشوی پلک ها:
همانطور که ذکر شد بلفاریت قدامی با باکتری ها در ارتباط است. به همین دلیل یکی از توصیه های رایج در کنترل آن، شستشوی پلک ها با یک شستشو دهنده ملایم مثل شامپو بچه است. با این وجود بسیاری از شستشو دهنده ها می توانند به مصرف دمودکس ها رسیده و غذای مورد نیاز آنها را فراهم کنند. یک گزینه عالی برای شستشوی پلک ها در بلفاریت شامپو DDC است. این شامپو علاوه بر اینکه پلک های شما را تمیز می کند، به دمودکس ها هم آسیب می زند.
سایر عوامل ایجاد کننده بلفاریت قدامی:
علاوه بر باکتری ها و دمودکس ها برخی دیگر از عوامل نیز در ایجاد بلفاریت قدامی نقش دارند:
- روزاسه: روزاسه سطح پوست را تحت تأثیر قرار داده و ملتهب می کند. از آنها که پلک ها نیز جزئی از پوست هستند، می توانند تحت تأثیر قرار بگیرند. اگر می خواهید بیشتر در مورد روزاسه بدانید به این لینک مراجعه کنید.
- آلرژی: آلرژی به مواد مختلف از جمله لنزهای تماسی، کرم ها و لوازم آرایشی و همچنین قطره های چشم می تواند منجر به التهاب پلک شود.
- درماتیت سبوره ای: این نوع درماتیت معمولا قسمت های چرب صورت را درگیر می کند. پوست خشک، قرمز رنگ و ملتهب می شود. این التهاب می تواند پوست پلک را نیز درگیر کرده و به بلفاریت منجر شود. علاوه بر این درماتیت سبوره ای با شوره همراه است. این شوره ها می توانند پلک را تحریک کرده و به بلفاریت دامن بزنند. برای اطلاع بیشتر درباره درماتیت سبوره ای به این لینک مراجعه کنید.
- خشکی چشم: وقتی چشم ها خشک می شوند، باکتری هایی که به طور معمول روی پوست پلک و اطراف آن زندگی می کنند تغییر کرده و با رشد بیش از حد سبب عفونت می شوند.
نکته جالب در عوامل مؤثر در ایجاد بلفاریت این است که روزاسه، درماتیت سبوره ای و خشکی چشم ارتباط مستقیمی با دمودکس ها دارند. به عبارت دیگر انگل های دمودکس می توانند با ایجاد این عارضه ها به پیشرفت بلفاریت و درگیری های ناشی از آن کمک کنند.
پس اگر علاوه بر بلفاریت، از روزاسه و یا درماتیت سبوره ای نیز رنج می برید احتمال زیادی وجود دارد که آلوده به انگل های دمودکس باشید. محصولات ضد دمودکس آنجکس با از بین بردن این انگل ها به شما کمک می کنند تا عارضه های پوستی خود را کنترل کنید.

بلفاریت خلفی
این نوع بلفاریت سطح داخلی چشم را درگیر می کند، یعنی نزدیک به کره چشم. بلفاریت خلفی به طور عمده با مشکلات غدد چربی میبومین در ارتباط است.
در داخل چشم دو جور غده چربی وجود دارد. یکی از آنها در پایه مژه ها و نزدیک به فولیکول ها وجود دارند و چربی مورد نیاز پوست را تامین می کنند. نوع دیگر در داخل پلک هستند و مجرای آنها به سطح داخلی پلک باز می شود. این غدد چربی، غدد میبومین نام دارند و اختلال در عملکرد آنها منجر به بلفاریت خلفی می شود.
غدد میبومین نوعی چربی خاص را تولید می کنند که وارد چشم می شود، با اشک در می آمیزد و از خشک شدن چشم و تبخیر اشک جلوگیری می کند. وقتی این غدد دچار مشکل شوند، چربی نمی تواند خارج شود، در نتیجه چشم خشک می شود و سطح داخلی آن ملتهب می شود. علاوه بر این جمع شدن چربی در داخل غدد و مجاری، سبب التهاب می شود. همه این موارد دست به دست هم می دهند و بلفاریت خلفی را ایجاد می کنند.
بلفاریت خلفی شایع تر از نوع قدامی است. هر عاملی که در عملکرد غدد میبومین اختلال ایجاد کند، می تواند منجر به بلفاریت خلفی شود. یکی از این عوامل، انگل های دمودکس هستند. آنها می توانند غدد چربی و مجاری آنها را مسدود کنند و مانع از رسیدن چربی به سطح چشم شوند. نوعی از انگل دمودکس که در بلفاریت خلفی نقش دارد، معمولا متفاوت از نوعی است که در بلفاریت قدامی نقش دارد. دمودکس برویس گونه ای از انگل های دمودکس است که نسبت به نوع فولیکولاروم کوتاه تر و چاق تر است و می تواند این مجاری را مسدود کند.
راه حل:
سایر عوامل ایجاد کننده بلفاریت خلفی:
- روزاسه: روزاسه با درگیر کردن پوست و ایجاد التهاب می تواند زمینه را برای این عارضه آماده کند.
- شوره سر: شوره سر می تواند عوامل مختلفی داشته باشد، با این وجود خیلی از مواقع شکلی خفیف از درماتیت سبوره ای محسوب می شود.
سایر تأثیرات دمودکس ها بر ایجاد بلفاریت
انگل های دمودکس به روش های گوناگونی با بلفاریت مرتبط هستند. همانطور که گفتیم آنها حامل باکتری ها هستند و به طور فیزیکی مجاری را می بندند. با این حال به نظر می رسد نقش آنها در ایجاد بلفاریت به این دو مورد محدود نمی شود. این کنه ها به سه شکل دیگر، به بروز یا تشدید علائم بلفاریت کمک می کنند:
تولید مواد التهاب زا:
دمودکس ها علاوه بر باکتری هایی که حمل می کنند، مواد مضری را از سطح بدن خود ترشح می کنند. این مواد به طور موضعی سبب خارش، التهاب و سوزش می شود. از طرف دیگر سیستم ایمنی، هم کنه ها و هم مواد مترشحه از آنها را دشمن می پندارند. بنابراین نسبت به آنها واکنش نشان می دهند و وارد جنگ می شوند. همانطور که می دانید هر جنگی با ویرانی و آسیب همراه است. جنگ میان دمودکس ها و سیستم ایمنی هم از این امر مستثنی نیست. واکنش های سیستم ایمنی سبب تولید آبشاری از مواد التهاب زا می شوند که وضعیت التهاب پلک و علائم بلفاریت را تشدید می کند.
انتقال آلودگی ها:
انگل های دمودکس ثابت نیستند و در سطح پوست و در طول مجرای فولیکول ها حرکت می کنند. بنابراین قادر هستند که باکتری هایی را با خود حمل کرده و به سایر قسمت ها منتقل کنند. برخی از این باکتری ها همچون استافیلوکوکوس اورئوس در ایجاد بلفاریت یا گل مژه مؤثر هستند. این انگل ها به طور مرتب بین سطح و عمق پوست جابجا می شوند. انتقال باکتری های مضر به عمق پوست می تواند التهاب ایجاد کرده، غدد چربی فولیکول ها و مجاری آنها را ببندد و بلفاریت را شعله ور کند.
آسیب مستقیم:
گاهی دمودکس ها به صورت مستقیم وارد عمل می شوند و دست به تخریب فولیکول های مو می زنند. در واقع این انگل ل فولیکول مو تغذیه کرده و باعث تخریب و بد فرم شدن آن ها می شوند. وقتی دمودکس ها خیلی زیاد تکثیر می شوند حدود 25 عدد از آنها در فولیکول مو جمع می شوند. این موضوع سبب می شود مژه ها سست شوند، بیفتند و یا در جهت نامناسب رشد کنند.
از طرف دیگر آنها با پنجه های کوچک خود، سطح پوست و پایه فولیکول ها را خراش می دهند. این کار سبب می شود پلک ملتهب شده و شوره های استوانه ای در اطراف مژه ها تشکیل شوند.
جمعیت انگل های دمودکس را تخمین بزنید
حدود 30 درصد از افرادی که با بلفاریت مزمن دست و پنجه نرم می کنند، مبتلا به انگل های دمودکس هستند. اگر می خواهید بدانید آیا شما جزو این 30 درصد هستید یا نه، در این تست آنلاین شرکت کنید. تست معتبر تشخیص دمودکس تنها پنج دقیقه از شما زمان می گیرد تا جمعیت دمودکس های شما را تخمین بزند. این تست به طور انحصاری توسط شرکت آنجکس ارائه می شود و خوانندگان این مقاله می توانند به طور رایگان در آن شرکت کنند. پس این فرصت را از دست ندهید.